“Je kunt hier geen blauwtje lopen. Iedereen die je hier aanspreekt, daar zou een kans in kunnen zitten.”
Tijdens de tweede editie van Boer zoekt Perspectief gingen vraag en aanbod wederom met elkaar in gesprek. Een kleine 60 jongere én oudere boeren wisselden contacten uit, deelden ervaringen en luisterden aandachtig naar de kennis en ervaringen van een panel met experts en ervaringsdeskundige boeren. Het onderwerp waar het deze ochtend en middag allemaal om te doen was: Kennis opdoen over overnames buiten de familie om én kennis maken met potentiële kandidaten.
Op dinsdag 17 oktober organiseerde Boeren met LEF samen met partners de tweede editie van Boer zoekt Perspectief. De deelnemers, agrarische ondernemers uit de varkens-, melkvee-, geiten-, pluimvee- akkerbouw en tuinbouwsector, verzamelden zich ditmaal in Baexem. Na de paneldiscussie was er ruim gelegenheid om tijdens de matchmakingmiddag onderling kennis te maken met overdragers, overnemers en uitbreiders!
De toekomst ligt bij de jongeren
Dat er veel interesse voor de bijeenkomst bleek, was te merken aan de opkomst en te zien aan de manier waarop de deelnemers aandachtig luisterden naar het panel. Thijs Rompelberg, voorzitter van LLTB en tevens melkveehouder, opende de bijeenkomst. Hierin gaf ook hij het belang aan van een bijeenkomst als Boer zoekt Perspectief: “Er is veel te doen rondom het perspectief in onze sector, zeker in deze tijd met veel onzekerheden. Toch weet ik zeker dat er voldoende kansen liggen. Ik vind het mooi om te zien dat er veel jongeren aanwezig zijn; daar ligt ook de toekomst. Goed om te zien dat ook een flink aantal oudere ondernemers, die nog niet zeker weten of hun bedrijven een opvolger hebben, hier aanwezig zijn. En dat jullie hier vandaag aanwezig zijn, juist om te kijken hoe je je succesvol met elkaar kan verbinden.” Aldus de voorzitter.
Een succesvolle overname
Na het openingswoord nam dagvoorzitter Jan Beekmans, accountmanager varkens Voergroep Zuid, het woord. In een interactief vraaggesprek ging hij met de ervaringsdeskundigen en experts dieper in op de ingrediënten voor een succesvolle overname buiten de familie om, en ook welke valkuilen roet in het eten kunnen gooien. Interessant was dat de ervaringsdeskundigen verschillende succesfactoren benoemden. Zo gaf varkenshouder Evert Hendrikx het belang van coaching aan. Waar liggen je kwaliteiten? En wat betekenen deze in samenwerken? In de ogen van varkenshouder Ronnie Braks lag de sleutel tot een succesvolle overname dan weer in voldoende zelfstandigheid voor de toekomstig ondernemer: “Trek de stoute schoenen aan, maak een plan en kijk maar wat je kan! Je kop stoten hoort daar ook bij en kan je veel van leren”.
De derde ervaringsdeskundige was geitenhouder Frank Brinkhaus. Zijn samenwerking met zijn toenmalige compagnon Gert startte in niemandsland; het was voor hen beide een nieuw geitenbedrijf waar ze samen instapten. Na een businessplan en positieve beantwoording van de vraag 'Passen we bij elkaar?' gingen ze aan de slag. Patrick Janssen, die destijds het duo begeleidde: “Gert wilde samen met Frank actief deelnemen aan de bedrijfsvoering. Samen gingen ze volle gas vooruit.” Aldus de bedrijfskundig adviseur. Frank was ook duidelijk over wat in zijn ogen de sleutel tot een succesvolle overname is, namelijk: openheid. “Geef het aan als iets niet lukt. Dat geeft vertrouwen bij de ander. Mijn compagnon wist hierdoor dat ik me wel zou melden als iets niet ging lukken.”
Wat zijn valkuilen?
Naast de ervaringsdeskundigen deelden ook een vijftal experts in bedrijfsovername hun visie op actuele onderwerpen en vragen uit de zaal. Zo kwamen ook de valkuilen bij een overnameproces aan bod. Notaris Ties van Gulick haakte hierop in: “Vaak wordt tijdens een overname onvoldoende vastgelegd. Door afspraken goed vast te leggen voorkom je narigheid op het moment iets onverhoopt niet door kan gaan.” Agrarisch accountmanager Rick van der Horst ziet hierin een verschil tussen overnames binnen en buiten de familie: “Bij overnames buiten de familie is het, doordat je vanaf de start bewust bezig bent met het overnameproces, vanaf de start vaak beter geregeld en vastgelegd.”
Ook fiscalist Joris van Gompel herkent valkuilen: “Je ziet ooit dat de ambities van de overnemer die van de overdrager overtreffen. Het is belangrijk om dit bespreekbaar te maken en ook vast te leggen. Zo kom je niet voor verassingen te staan.” Daarnaast vult Marcel van Rooij aan: ‘Er moet ook snel duidelijkheid zijn of er al of geen kapitaal beschikbaar is. Kapitaal moet er zijn; dat klinkt logisch maar vraagt ook om een realiteitsgehalte.’
Na een voorzichtig opstart van matchmaking en nog wat onwennigheid om uit de comfortzone direct contact te leggen, ontstond uiteindelijk een mooie middag. Hierbij werden de eerste zaadjes geplant waaruit iets moois kan groeien, aldus een overdrager. Na afloop nam dagvoorzitter Jan Beekmans nog eenmaal het woord, waarin hij een belangrijke boodschap meegaf: “Loop na deze kennismaking eens met elkaar mee, voordat je het weet ben je een opvolger aan het coachen of zet jijzelf de eerste stap in de richting van je eigen bedrijf.”
Boeren met LEF
Boer zoekt Perspectief is onderdeel van het jongerenprogramma Boeren met LEF. Boeren met LEF is er voor de jonge boeren van de toekomst, die kansen zien en grijpen. Boeren die niet bang zijn om een stap te zetten en waarbij het ondernemerschap door het bloed stroomt. Samen optrekken en van elkaar leren. Lees meer over Boeren met LEF, Boer zoekt Perspectief óf de programma’s op www.boerenmetlef.nl
Partners van Boeren met LEF: Rabobank, LAJK, LLTB, Flynth adviseurs en accountants, DLV Advies & Resultaat, Joris Fiscaal Juristen, Gerrits en van Gulick Notarissen en initiatiefnemer Voergroep Zuid